کد مطلب:50520 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:5

گنجینه پرسمان » قرآن

آيا منظور از امانات الهي همان اسمأ هستند يا اعضأ و جوارح؟

در مورد امانت كه در آيه شريفه 72 سوره احزاب آمده، تفسيرهاي مختلف شده است از جمله: 1- منظور از امانت ولايت الهيه و كمال صفت عبوديت است كه از راه معرفت و عمل صالح حاصل مي شود. 2- منظور صفت اختيار و آزادي اراده است كه انسان را از ساير موجودات ممتاز مي كند. 3- مقصود عقل است كه ملاك تكليف و مناط ثواب و عقاب است. 4- منظور اعضاء پيكر انسان است مانند چشم كه امانت الهي است كه بايد آن را حفظ كرد و در طريق گناه مصرف ننمود. گوش و دست و پا و زبان هر كدام امانت هايي ديگر هستند كه حفظ آنها واجب است. 5- منظور واجبات و تكاليف الهي، همچون نماز و روزه و حج است. اما با كمي دقت روشن مي شود كه اين تفسيرهاي مختلف با هم متضاد نيستند. براي به دست آوردن پاسخ جامع بايد نظري به انسان بيفكنيم و ببينيم او چه دارد كه آسمان ها و زمين ها و كوه ها فاقد آن هستند. انسان موجودي است با استعداد فوق العاده كه مي تواند با استفاده از آن مصداق كامل خليفةالله شود مي تواند با كسب معرفت و تهذيب نفس و كمالات به اوج افتخار برسد و از فرشتگان آسمان هم بگذرد اين استعداد توأم با آزادي اراده و اختيار است يعني اين راه را كه از نقطه اي شروع كرده و به سوي بي نهايت مي رود با پاي خود و با اختيار طي مي كند. آسمان و زمين و كوه ها داراي نوعي معرفت الهي هستند. ذكر و تسبيح خدا را نيز مي گويند در برابر عظمت او خاضع و ساجدند ولي همه اينها به صورت تكويني و اجباري است و به همين دليل تكاملي در آن وجود ندارد. تنها موجودي كه عرصه هاي قوس صعودي و نزولي اش بي نهايت است و به طور نامحدود قادر به پرواز به سوي قله تكامل است و تمام اين كارها را با اراده و اختيار انجام مي دهد انسان است و اين است امانت الهي كه همه موجودات از حمل آن سرباز زدند و انسان به ميدان آمد و يك تنه آن را بر دوش كشيد. بنابراين در يك جمله كوتاه و مختصر بايد گفت امانت الهي همان استعداد خلافت الهي و قابليت تكامل به صورت نامحدود و آميخته با اراده و اختيار و رسيدن به مقام انسان كامل و بنده خاص خدا و پذيرش ولايت الهيه است. با تعبير ديگري نيز مي توان از اين امانت ياد كرد و گفت امانت الهي همان تعهد و قبول مسؤوليت است. بنابراين آنها كه امانت را صفت اختيار و آزادي انسان دانستند به گوشه اي از اين امانت بزرگ اشاره كرده اند. همان گونه كه آنها كه آن را تفسير به عقل كرده اند يا اعضا پيكر و يا فرائض و واجبات و يا تكاليف به طور كلي تفسير نموده اند هر كدام دست به سوي شاخه اي از اين درخت بزرگ پربار دراز كرده و ميوه اي چيده اند، {V(ر.ك: تفسير نمونه)V}.